Seydikemer ilçesinde yaşayan 83 yaşındaki Fatma nine, Türk kadınına imkan verilirse nelerin üstesinden gelebileceğini gözler önün seriyor. Fatma Yalçın neredeyse bir asıra yaklaşan yaşı ile 200 yıllık su değirmeni çalıştırarak ekmeğini değirmen taşından çıkartıyor. Su değirmenine Ege ve Akdeniz’in dört bir yanından vatandaşlar sağlıklı un elde etmek akın ediyor.

Seydikemer ilçesinde doğal su değirmencisi 83 yaşındaki Fatma Yalçın, teknolojiye meydan okuyor. Atadan kalma yaklaşık 200 yıllık doğal su değirmenini hala çalıştırarak teknolojiye adeta meydan okuyan 83 yaşındaki Fatma nine, ekmeğini değirmen taşından çıkarırken eşi ile birlikte Ege ve Akdeniz’in dört bir yanından gelen vatandaşlara su ile çalışan tarihi değirmeninde buğday ve mısır öğütüyor. Özellikle yörede yaşayan yabancı uyruklu turistler bu değirmende öğütülen unu tercih ediyorlar.

Eşi Mehmet Ali Yalçın ile birlikte eşinin dedesinden kalma 200 yıllık tarihi değirmende vatandaşların getirdiği buğday ve mısırları öğüten 7 çocuk, 17 torun sahibi Fatma Yalçın ailedeki gençlerin şehre gitmesi nedeniyle değirmenciliği kendisinin yapmak zorunda kaldığını söylüyor.

Doğal değirmene dönüyorlar

Seydikemer ilçesi Bağlıağaç Mahallesi Kabacabağ Mevkiindeki doğal su değirmeni 200 yıldan bu yana aralıksız vatandaşlara hizmet veriyor. 83 yaşındaki değirmenci Fatma nine; “ Benim çocukluğumdan bu yana bu değirmen çalışıyor. Daha önce biraz aşağıdaydı sonra buraya taşıdık. Bu değirmende çalışmanın zor yeri de var, kolay yeri de var. Eşim ile birlikte uzun yıllardan bu yana bu değirmende çalışıyoruz. Bu değirmeni eşim ile birlikte işletiyoruz. Değirmen tamamen su gücü ile çalışıyor. Su dışarıdan geliyor. Değirmenin içindeki çarka giriyor. Çarkın dönmesi ile biz buradan tahılı atıyoruz ve un elde ediyoruz. Değirmende tahıl öğütmekten ücret almıyoruz. Kaşığımız var kaşık ile hak alıyoruz. Aldığımız un hakkını vatandaşlara satıyoruz. Vatandaş elektrikli değirmen de öğütülen unu değil, doğal olarak öğütülen unu tercih ediyor”dedi.

Fatma Nine; “Son yıllarda vatandaşın doğal değirmene ilgisi oldukça daha çok arttı. Bu değirmene İzmir, Antalya'dan un öğütmek için gelenler var. Bunun yanında çok sayıda yabancı vatandaşlar un öğütmek için geliyor. Çocuklarım ve torunlarım Fethiye'de yaşıyor. Bu değirmende çalışmazlar, bilmezler. Buraya değirmene gelen vatandaşlar zaman zaman uzun kuyruklar oluşturur. Değirmen 200 yıllık var mı bilmiyorum. Ama çocukluğumdan bu yana vardır. Tabii ki öncesi de çok fazladır. Mahallede başka değirmenlerde vardı. Hepsi kapanıp gitti. Biz doğal su değirmenini yaşatıyoruz. Kendimiz unumuzu, ekmeğimizi buradan sağlıyoruz. Her şey doğal oluyor. Son zamanlarda fabrika unların şeker hastası yaptığı iddiasıyla yabancı uyruklu vatandaşlar ve ekmeklerini evlerinde yapanlar buğdayını mısırını getirip burada öğüttürüyorlar. Ölene kadar biz bu doğal değirmeni çalıştırıp yaşatacağız” diye konuşuyor.

“Turizme kazandırılmalı”

Seydikemer Esnaf Odası Başkanı Harun Sağır, ilçede su ile çalışan doğal un imalatı yapan bu değerlerin restore edilip turizme kazandırılabileceğini söyledi. Sağır; “Su değirmenlerinden çıkan unun lezzetinin fabrikasyonlarda bulunmadığını belirterek arz talep dengesinden dolayı sigorta ve Bağ-Kur ücretlerinden zorlanan vatandaşlar bu değirmenleri birer birer kapattı. Bu değirmenler düz ova yerine yüksekte olduğu için müşteri ulaşımı da zor olduğundan kapanıyorlar. Aslında bu esnaflara destek olunmalıdır. Babadan oğula hatta toruna kadar bu mesleği yapanlara destek verilse hatta bu değirmenler turizme kazandırılsa ilgi çekecektir. Bir iki yüzyıl önceden bu yana duran değirmenlerle kültür varlıkları mı yada başka kurumlar mı ilgilenecek bilmiyoruz ama tarihi miras olarak restore ettirilip turizme kazandırılabilir” dedi.