1886 yılından bu yana Amerika’nın simgesi olan Özgürlük Heykeli, Yatağan’daki antik kazı çalışmalarında bulunan Hekate Heykeli’nin kopyası çıktı. Turgut Belediye Başkanı Salih Özen,heykelin Hekate’den kopyalandığını iddia ederken, Kazı Başkanı Prof. Dr. Bilal Söğüt ise iki heykelin büyük benzerlikler taşıdığını söyledi.  Yatağan’daki kazılardan çıkan Hekate heykelinin Washington Müzesi’nde sergilenmekte olan başının ise geri getirilmesi için girişimlerin başlatılacağı bildirildi.

Haber Merkezi

Dünyanın en tanınan abidelerinden birisi ve Amerika’nın simgesi olan Özgürlük Heykeli’nin, Muğla’nın Yatağan ilçesine bağlı Turgut beldesinde bulunan Lagina Antik Kenti kazılarında ortaya çıkartılan Ay Tanrıçası Hekate Heykeli’nden örnek alındığı iddia edildi.

Turgut Belediye Başkanı AK Partili Salih Özen, “Heykellerin kıvrımları bile tıpa tıp aynı. Örnek buradan gitmiştir” derken, Kazı Başkanı Prof. Dr. Bilal Söğüt ise, Özgürlük heykelinin yapıldığı yılların sanatçıların antik eserlerden en çok etkilendiği yıllar olduğunu belirterek, iki heykelin büyük benzerlikler gösterdiğini söyledi.

“Örneği Muğla’dan gitti”

Özgürlük heykelinin örneğinin Turgut’tan gittiğini tüm dünyaya duyurmak istediklerini anlatan Başkan özen, “Amerika’nın simgesi olan ‘Özgürlük Heykeli’nin örneği Turgut beldesinden gitmiştir. ‘Hekate heykeli’ ile ‘Özgürlük heykeli’ birbirinin aynısıdır. Sadece kaldırdığı meşale, Hekate heykelinde yoktur. Böyle bir heykel buradan çıktığı için gurur duyuyoruz. Bunu tüm dünyaya duyurmak istiyoruz” diye konuştu.

Geri getirilmesi için girişimler başlatılacak

Hekate heykelinin Muğla Müzesi’nde sergilendiğini anlatan Başkan Özen, şunları kaydetti:

“Hekate heykeli belediyemizin önünde sergileniyordu. Ancak hizmet binamızın restorasyonu nedeniyle Muğla Müzesi’ne teslim ettik. Heykelle ilgili olarak Bakanlıklar seviyesinde bir girişimimiz henüz olmadı. Bakanımız yeni değiştiği için tanışma fırsatı bulamadık. En kısa zamanda bakan beyle tanışıp, bu konuyu dile getireceğiz. Bu konuda kendilerinden yardım isteyeceğiz. Heykelin başı Amerika’da Washington Müzesi’nde sergileniyor. Bakanlığımızla yapacağımız görüşme sonrasında heykelin başını geri isteyeceğiz.”

Başkan Özen, konuyla ilgili olarak bazı kazı başkanlarıyla görüştüğüne işaret ederek, “Kazı Başkanlarımız da heykelin buradan örnek alındığı konusunda varsayımları olduğunu belirttiler. Önümüzdeki günlerde bunu tamamen netliğe kavuşturacağız. Heykel aynı heykel. Heykellerin rölyeflerindeki hareketlilik, kıvrımlar dahi aynı” şeklinde konuştu.

“Hekate Kültüründen esinlenmiş”

Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Sratonikeia Antik Kenti Kazı Başkanı Doç. Dr. Bilal Söğüt, Özgürlük heykelinin Hekate kültüründen esinlenilerek yapılmış olabileceğini söyledi.

Lagina Antik Kentinde bulunan Ay Tanrıçası Hekate heykeli ve Özgürlük Heykeli arasında önemli benzerlikler bulunduğuna işaret eden Doç. Dr. Söğüt, “Hekate kültürünün kökü Anadolu’dur. En büyük tapınağı da Lagina’dır. Özgürlük heykelinin yapıldığı yıllar sanatçıların antik eserlerden en çok etkilendiği yıllardır. Sanatçı Anadolu’dan Hekate kültüründen ve inancından esinlenmiş olabilir. İki heykel arasında önemli benzerlikler var” dedi.

Hekate’nin yüzlerce heykeli olduğunu anlatan Söğüt, şunları kaydetti:

“Hekate heykellerinde üçlü betimlemeler vardır. Başında hilal figürü olan betimlemeler çoğunluktadır. Bunun dışında elinde meşale, kırbaç, ok ve yay betimlemeleri de vardır. Özgürlük Heykeli’ni yapan sanatçı bu betimlemelerden sadece başında oklu taç bulunan betimlemeyi almış olabilir. Hekate’nin küçük büyük yüzlerce heykeli var ve Anadolu’da birçok ilin müzelerinde sergileniyor. Özgürlük Heykelini yapan sanatçı Hekate inancı ve kültürüyle bağ kurmuş olabilir.”

Hekate

Hekate, Artemis’e benzeyen ama kendine özgü efsaneleri bulunmayan bir tanrıçadır. Titanlar kuşağından gelmedir. Bu sebeple Olymposlu tanrılardan değildir. Hekate iyiliği bütün insanlar üzerine yayar. Gerek savaşta gerekse spor oyunlarında başarı ihsan eder. Balıkçılara bol balık verir, istediği kişinin davar ve sığırlarını çoğaltır. Özellikle gençliğin feyizlendirici tanrıçası olarak Apollon ve Artemis kadar kendisine başvurulan bir tanrıçadır.

Zamanla Hekate’nin özellikleri değişmiş, sihir ve büyüye hükmeden bir tanrıça olarak görülmeye başlamıştır. Karanlıklar alemiyle ilişkilendirilmiştir. İki elinde birer meşale taşırken ya da kurt, köpek veya kısrak şeklinde görülür. Sihirbazlığın icadı ona atfedildi.

Özgürlük Heykeli

19. yüzyılın ortalarında Türk toprağı olan Mısır’a dikilmesi maksadıyla Fransızlar tarafından hazırlanmış ama sonradan yaşanan bazı şanssızlıklar yüzünden Mısır yerine Amerika yolunu tutmuştur. İşin daha da garip tarafı, heykelin masraflarının büyük kısmının, zamanın hükümdarı Sultan Abdülaziz tarafından bizzat ödenmiş olmasıdır.

İnşa edildiği 1886 yılından bu yana Amerika’nın simgesi olan anıtsal heykel ve gözlem kulesi, Dünyada en çok tanınan ikonlardan biridir. ABD'nin New York şehrindeki Özgürlük Adası'nda yer alır. Heykel, sağ elinde bir meşale, sol elinde ise bir tablet tutar. Tabletin üstünde 4 Temmuz 1776 tarihi (Bağımsızlık Bildirgesi'nin tarihi) yazılıdır. Meşalenin 7 sivri ucu 7 kıtayı veya 7 denizi simgeler. Heykelin yüksekliği46 m, kaidesi ile beraber93 m'dir.

Özgürlük Heykeli, 1984'ten beri UNESCO'nun Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer almaktadır.