Bir ulusun medeniyet yolundaki yeri, kadınlarının konumu ile saptanabilir. Kadının toplumsal yaşamda, bilimde, medyada oynadığı rolün büyüklüğü ile çağdaşlık arasında yadsınamaz bir bağlantı var. Tek bir ülke gösterilemez ki, kadınları toplumsal yaşamda geri planda olmasına rağmen "gelişmiş" sayılabilsin.

Her gün yeni bir aday adayının ortaya çıktığı günlerde, ne Muğla Büyükşehir Belediyesi için, ne de Menteşe Belediyesi için başkanlığa aday bir kadın çıktı… Muğla gibi eğitim seviyesi yüksek, modern bir şehirde bu yadırganması gereken bir durumdur… Nitekim, mevcut Muğla milletvekilleri arasında da bir kadın göremiyoruz…

MÜSAMEREYE GİTTİ, KARAKOLA ÇEKİLDİ!

Bu süreçte erkeklerin sorumlulukları da vardır. Kadınların toplumsal ve siyasal hayattaki yeri "doğal ilerleme", "sürece bağlı normalleşme" gibi idare-i maslahatçı ifadelerle görmezden gelinebilir mi? Türkiye'de kadının yerinin Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarının devrimleri sayesinde geldiği noktayı daha iyi anlamak için iki örnek verelim...

Bir zamanlar bu toprakla bir kadın, bir müsamereye gittiği için karakola çekiliyordu!

Nazıma Hanım, Robert Koleji’ndeki bir müsamereye eşinin ısrarı ile katılıyordu. Bu tür toplantılara bir Türk kadınının gitmesi alışılmış şey değildi. Velhasıl çok geçmeden bu alanda öncü olmanın o kadar da kolay olmayacağı görüldü. Nazıma Hanım’ın müsamereye gitmesi “her nasılsa” Hasan Paşa’nın kulağına gitmişti. Nazıma Hanım eşiyle birlikte Beşiktaş Karakolu’na çağırıldı. Hasan Paşa’nın uyarılarının sonunda aralarında ne konuştular, bu olayı hüzünle mi, öfkeyle mi andılar bilinmez… Tek bilinen Orhan Karaveli’nin aktardığı üzere Nazıma Hanım, belki farkında olmayarak da olsa Türk kadınının öncüsü olmuştur… Onu davete götüren eşi ise, Atatürk’ün “Ben inkılap ruhunu ondan aldım” dediği Tevfik Fikret’tir…

KADIN BACAK BACAK ÜSTÜNE ATARSA (!)

Bu topraklarda bir zamanlar kadının bırakın bir müsamereye katılması, Doğan Avcıoğlu'nun Milli Kurtuluş Tarihi kitabında belirttiği gibi, bacak bacak üstüne atması bile bir isyan çağrısına neden olabiliyordu!

Atatürk, Rauf Orbay, Recep Peker ve Mahmut Soydan'la birlikte çekildikleri bir fotoğrafta Latife Hanım bacak bacak üstüne attığı için 1923'te gerici odaklar tarafından bir bildiri dağıtılır. Bildiride şu ifadeler yer almaktadır:

"Ey Müslüman kardeş! (...) Mustafa Kemal'i gör. Hele şu resimdeki zavallı karısını dikkat gözü ile gör. Utancından yerlere, İslamiyet ve milliyet adına yerlere geç ve geçtikçe geç! (...) Dininin ve namusunun ne kıratta bir Millet Başkanı elinde oyuncak olduğunu anla! (...) Din ve ırk ocağımızın ta mahrem yerlerine kadar uzanan bu eli bugün kırmazsan, dinine, Kuran'ına ırz ve namusuna ölünceye dek veda et."

Kadının bacak bacak üstüne atmasını bile "din dışı" sayan karanlık zihniyet şüphesiz bazı kafalarda devam ediyor.

BU BÜYÜK RUHLU VE DUYGULU KADINLAR

Bir ulus ancak kadınlarının omuzlarında yükselebiliyor. Ve kadınlarını eve hapseden hiç bir ülkenin ilerleyemediği görülüyor. Kurtuluş Savaşı'nda kadının rolü çok önemliydi. Cephe gerisindeki katkıları büyük bir zaferi doğurmuştu. Avrupa'nın pek çok ülkesinde kadınlar seçme seçilme hakkı yokken, Türk kadınının bu hakka sahip olması da bu zaferin ürünüdür.

Atatürk, "Dünya'da hiçbir milletin kadını, ben Anadolu kadınından fazla çalıştım, milletimi kurtuluşa ve zafere götürmekte, Anadolu kadını kadar emek verdim diyemez. Erkeklerden kurduğumuz ordumuzun hayat kaynaklarını kadınlarımız işletmiştir. Çift süren, tarlayı eken, kağnısı ve kucağındaki yavrusu ile yağmur demeyip, kış demeyip cephenin ihtiyaçlarını taşıyan hep onlar, hep o yüce, o fedakar, o ilahi Anadolu kadını olmuştur. Bundan ötürü hepimiz bu büyük ruhlu ve büyük duygulu kadınlarımızı, şükranla ve minnetle sonsuza kadar aziz ve kutsal bilelim" diyerek Türk kadınına olan minnettarlığını belirtmiştir.

Aday adaylığı açıklayacak yeni isimler olacaktır kuşkusuz… Ama ben demokrasi mücadelesinde kadınların da yer almasını büyük bir heyecanla istiyorum… Ve her “Falanca aday adaylığını açıkladı” başlığının altında bir kadın yüzü görmek için bekliyorum…